ອະທາສິເມ ອະກາສິເມ ຍາຕິມິຕຕາ ສະຂາຈະເມ ເປຕານັງ ທັກຂິນັງທັຊຊາ ປຸພເພ ກະຕະມະນຸສສະຣັງນະຫິຣຸນນັງ ວາໂສໂກວາ ຍາວັນຍາ ປະຣິເທວະນາ ນະຕັງ ເປຕານະ ມັຕຖາຍະ ເອວັງ ຕິຕຖັນຕິ ຍາຕະໂຍ ອະຍັນຈະໂຂ ທັກຂິນາທິນນາ ສັງຄັມຫິ ສຸປະຕິຕຖິຕາ ທິຄະຣັຕຕັງ ຫິຕາຍັສສະ ຖານະໂສ ອຸປະກັປປະຕິ ໂສຍາຕິທັມໂມ ຈະອະຍັງ ນິທັສສິໂຕ ເປຕານະ ປູຊາ ຈະກະຕາອຸລາຣາ ພະລັນຈະ ພິກຂຸນະ ມະນຸປປະທິນນັງ ຕຸມເຫຫິ ປຸນຍັງ ປະສຸຕັງ ອະນັປປະກັນຕິ.
ອິມິນາ ປຸນຍະກັມເມ ນະອຸປັດຊາຍາ ຄຸນຸດຕະຣາ ອາຈາຣິຍູປະກາຣາ ຈະ ມາຕາປິຕາ ຈະຍາຕະກາ ປິຍາມະມັງ ສຸຣິໂຍ ຈັນທິມາ ຣາຊາ ຄຸນະວັນຕາ ນະຣາປິຈະ ພຣົມມະ ມາຣາ ຈະອິນທາ ຈະຕຸໂລກະປາລາ ຈະ ເທວະຕາ ຍະໂມມິດຕາ ມະນຸດສາ ຈະ ມັດຊັດຕາ ເວຣິກາປິ ຈະ ສັບເພສັດຕາ ສຸຂີໂຫນຕຸ ປຸນຍານິປະກະຕານິເມ ສຸຂັງຈະຕິວິທັງ ເທນຕຸ ຂິບປັງປາເປຖະໂວມະຕັງ ອິມິນາ ປຸນຍະ ກັມເມນະ ອິມິນາອຸດທິເສນະ ຈະ ຂິບປາຫັງ ສຸລະເພ ເຈວະຕັນ ຫຸປາທານະ ເສທະນັງ ເຍສັນຕາ ເນຫິນາ ທັມມາ ຍາວະ ນິບພານະໂຕ ມະມັງ ນັດສັນຕຸ ສັບພະທາ ເຍວະ ຍັດຖະ ຊາໂຕ ພະເວ ພະເວ ອຸຊຸຈິດຕັງ ສະຕິປັນຍາ ສັນເລໂຂ ວິຣິຍັມຫິນາ ມາຣາລະພັນຕຸ ໂນນາສັງ ກາຕຸນ…
ອິທັງ ເມ ມາຕາປິຕຸນັງ ໂຫຕຸ ສຸຂິຕາ ໂຫນຕຸ ມາຕາປິຕະໂຣຂໍສ່ວນບຸນນີ້ ຈົ່ງສຳເຣັດແກ່ ມານດາ-ບິດາຂອງຂ້າພະເຈົ້າ ຂໍໃຫ້ມານດາ-ບິດາຂອງຂ້າພະເຈົ້າຈົ່ງມີຄວາມສຸກ ອິທັງ ເມ ຍາຕິນັງ ໂຫຕຸ ສຸຂິຕາ ໂຫນຕຸ ຍາຕະໂຍ.ຂໍສ່ວນບຸນນີ້ ຈົ່ງສຳເຣັດແກ່ຍາດທັ້ງຫລາຍຂອງຂ້າພະເຈົ້າ ຂໍໃຫ້ຍາດທັ້ງຫລາຍຂອງຂ້າພະເຈົ້າ ຈົ່ງມີຄວາມສຸກ ອິທັງ ເມ ຄຸຣູປັຊຊາຍາຈະຣິຍານັງ ໂຫຕຸ ສຸຂິຕາ ໂຫນຕຸ ຄຸຣູປັຊຊາຍາຈະຣິຍາຂໍສ່ວນບຸນນີ້ ຈົ່ງສຳເຣັດແກ່ ຄຣູອຸປັຊຊາອາຈານຂອງຂ້າພະເຈົ້າ ຂໍໃຫ້ຄຣູອຸປັຊຊາອາຈານຂອງຂ້າພະເຈົ້າຈົ່ງມີຄວາມສຸກ ອິທັງ ສັພພະເທວະຕານັງ ໂຫຕຸ ສຸຂິຕາ ໂຫນຕຸ ສັພເພເທວາຂໍສ່ວນບຸນນີ້ ຈົ່ງສຳເຣັດແກ່ ເທວະດາທັ້ງຫລາຍທັ້ງປວງ ຂໍໃຫ້ເທວະດາທັ້ງຫລາຍທັ້ງປວງຈົ່ງມີຄວາມສຸກອິທັງ ສັພພະເປຕານັງ ໂຫຕຸ ສຸຂິຕາ ໂຫນຕຸ ສັພເພເປຕາຂໍສ່ວນບຸນນີ້ ຈົ່ງສຳເຣັດແກ່ ເປດທັ້ງຫລາຍທັ້ງປວງ ຂໍໃຫ້ເປດທັ້ງຫລາຍທັ້ງປວງ ຈົ່ງມີຄວາມສຸກ ອິທັງ ສັພພະເວຣີນັງ ໂຫຕຸ ສຸຂິຕາ ໂຫນຕຸ ສັພເພເວຣີຂໍສ່ວນບຸນນີ້ ຈົ່ງສຳເຣັດແກ່…
ຍັງກິມຈິ ກຸສະລັງກຳມັງ ກັດຕັບພັງ ກິຣິຍັງມາມະ ກາເຍນະ ວາຈາມະນະສາ ຕິທະເສສຸກຄະຕັງ ກະຕັງ ເຍສັດຕາ ສັນນິໂຍອັດຖິ ເຍຈະສັດຕາ ອະສັນນິໂຍ ກະຕັງ ປຸນຍະຜະລັງ ໄມຫັງ ສັບເພພາຄີ ພະວັນຕຸເຕ ເຍຕັງກະຕັງ ສຸວິທິຕັງ ທິນນັງປຸນຍະຜະລັງ ມະຍາ ເຍຈະຕັດຖານະ ຊານັນຕິ ເທວາຄັນຕະວາ ນິເວທະຍຸງ ສັບເພໂລກຳຫິເຍສັດຕາ ຊິວັນຕາ ຫາຣະ ເຫດຕຸກາ ມະນຸນຍັງ ໂພສະນັງ ສັບເພ ລະພັນຕຸ ມະມະ ເຈຕະສາ.
ຫລາຍຄົນມີຄວາມເຊື່ອວ່າ ການກ້າວເຂົ້າສູ່ປີໃໝ່ ຖ້າເຮົາທຳແຕ່ສິ່ງທີ່ດີ, ຄິດໃນສິ່ງທີ່ດີ ແລະ ເວົ້າໃນສິ່ງທີ່ດີ ໃນຄ່ຳຄືນສົ່ງທ້າຍປີເກົ່າ-ຕ້ອນຮັບປີໃໝ່ນັ້ນ ຈະຊ່ວຍໃຫ້ພວກເຮົາໄດ້ພົບເຈີແຕ່ສີ່ງທີ່ດີໃນຊີວິດ. ເພາະສະນັ້ນ, ການສວດມົນຂ້າມປີໃນຄືນຂອງວັນທີ 31/12/2022 ໃນຊ່ວງເວລາຕໍ່ຈາກປີເກົ່າເຂົ້າຫາປີໃໝ່ 2023 ເປັນການເສີມສີຣິມຸງຄຸນ ແລະ ສ້າງບຸນບາຣະມີເປັນຢ່າງຍີ່ງໃຫ້ແກ່ຕົນເອງ ແລະ ຄອບຄົວ. ມີື້ນີ້ທາງທີມງານ ທຳມະລາວ ຈຶ່ງໄດ້ລວບລວມເອົາ ບົດສວດມົນຂ້າມປີ ທີ່ນິຍົມກັນສວດຫລາຍທີ່ສຸດມາຝາກກັນ ຊຶ່ງຜູ້ທີ່ມີຄວາມສົນໃຈສາມາດພີມອອກ ແລະ ໄປເຝຶກຕຽມຕົວກັນໄດ້ເລີຍ. ອິທັງ ເມ ຍາຕິນັງ ໂຫຕຸ ສຸຂິຕາ ໂຫນຕຸ ຍາຕະໂຍ.ຂໍສ່ວນບຸນນີ້ ຈົ່ງສຳເຣັດແກ່ຍາດທັ້ງຫລາຍຂອງຂ້າພະເຈົ້າ ຂໍໃຫ້ຍາດທັ້ງຫລາຍຂອງຂ້າພະເຈົ້າ ຈົ່ງມີຄວາມສຸກ ອິທັງ ເມ ຄຸຣູປັຊຊາຍາຈະຣິຍານັງ ໂຫຕຸ ສຸຂິຕາໂຫນຕຸ ຄຸຣູປັຊຊາຍາຈະຣິຍາຂໍສ່ວນບຸນນີ້ ຈົ່ງສຳເຣັດແກ່ ຄຣູອຸປັຊຊາອາຈານຂອງຂ້າພະເຈົ້າ ຂໍໃຫ້ຄຣູອຸປັຊຊາອາຈານຂອງຂ້າພະເຈົ້າຈົ່ງມີຄວາມສຸກ ອິທັງ ສັພພະເທວະຕານັງ ໂຫຕຸ ສຸຂິຕາໂຫນຕຸ ສັພເພເທວາຂໍສ່ວນບຸນນີ້ ຈົ່ງສຳເຣັດແກ່ ເທວະດາທັ້ງຫລາຍທັ້ງປວງ ຂໍໃຫ້ເທວະດາທັ້ງຫລາຍທັ້ງປວງ ຈົ່ງມີຄວາມສຸກ ອິທັງ…
ຕຸດສົງການ ຫມາຍເຖິງພະອາທິດໄດ້ເຄື່ອນຍ້າຍຈາກປີເກົ່າເຂົ້າສູ່ປີໃຫມ່, ຕຸດຫມາຍເຖິງຕັດ ຫລື ສິ້ນໃຫ້ຫມົດໄປ, ສົງການ ຫມາຍເຖິງການເຄື່ອນຍ້າຍ ໂດຍເພິ່ນຖືເອົາສຸລິຍະຄະຕິກົງກັບວັນທີ 13-14 ແລະ 15 ຄ່ຳ ເດືອນເມສາຂອງທຸກໆປີເປັນວັນຈັດງານບຸນປີໃຫມ່ລາວ, ຂໍຢ່າຊູເວົ້າ “ກຸດ” ເຊິ່ງມັນມີຄວາມວ່າ ກຸດຫ້ຽນໄປເລີຍ, ທັງແມ່ນພາສາເວົ້າຂອງຈີນ ແລະ ຫວຽດນາມ, ສ່ວນຄຳວ່າ “ຕຸດ” ນັ້ນແມ່ນພາສາເວົ້າເດີມຂອງລາວແທ້. ເພິ່ນເຄີຍເວົ້າມາແຕ່ດຶກດຳບັນ ເຊິ່ງມີຄວາມຫມາຍວ່າ: “ຢຸດຢູ່ກ່ອນ” ສ່ວນສົງການແມ່ນເຄື່ອນຍ້າຍໄປສິ້ນປີເກົ່າແລ້ວສົງການປີໃຫມ່ກ້າວ ເຂົ້າມາແທນຕາມສຸລິຍະຄະຕິ ດັ່ງວ່າ ສົງການ ເປັນມື້ທີຫວ່າງກາງປີເກົ່າກັບປີໃຫມ່ນັ້ນເປັນມື້ຕຸດຢູ່ນີ້ເອງ. ເຫດຜົນ ແລະ ຄວາມເປັນມາຂອງບຸນປີໃຫມ່ລາວ (ບຸນຕຸດສົງການລາວ) ແມ່ນອີງໃສ່ນິທານພື້ນເມືອງ ແຕ່ກ່ອນຍັງມີຊາຍຄົນຫນຶ່ງຊື່ວ່າ: ທຳມະບານກຸມມານ (ຄຳປາລີ = ທຳມະປະລະ) ເປັນລູກຊາຍຂອງມະຫາເສດຖີຢູ່ເມືອງຫນຶ່ງ (ບໍ່ຊາບຊື່) ມີຜາສາດເຈັດຊັ້ນ, ຕັ້ງຢູ່ແຄມແມ່ນ້ຳ, ທຳມະບານການກຸມມານຮຽນຈົບໄຕເພັດ (ມະນຸດ, ສັດ, ສັງຄົມສາດ) ເປັນຄົນຮອບຮູ້ສະຫລາດເປັນນັກປາດອາຈານເກ່ງກ້າ ຊື່ສຽງລືນາມປາກົດໄປທົ່ວພົມມະໂລກ, ເທວະໂລກ, ມະນຸດສະໂລກຈົນສົ່ງຜົນສະທ້ອນຮອດກະບິນລະພົມຜູ້ເປັນເຈົ້າພົມມະ ໂລກ ເຊິ່ງມີຄວາມເກ່ງກ້າສາມາດມີຊື່ສຽງຮຽງນາມເຫມືອນກັນເມື່ອໄດ້ຍິນ…
ບຸນເຂົ້າພັນສາ ວັນເຂົ້າພັນສາ ກົງກັບແຮມ 1 ຄ່ຳ ເດືອນ 8 ປະວັຕວັນເຂົ້າພັນສາ ຄວາມສຳຄັນແລະກິດຈະກັມມາຝາກ ຄືວັນສຳຄັນທາງພຸດທະສາສນານັ້ນຄື “ວັນເຂົ້າພັນສາ” ຊຶ່ງເປັນວັນທີ່ພຣະສົງຄ໌ເຖຣະວາທຈະອະທິສຖານວ່າຈະພັກປະຈຳຢູ່ ທີ່ໃດທີ່ຫນຶ່ງ ຕະຫລອດຣະຍະເວລາລະດູຝົນທີ່ມີກຳຫນົດເປັນຣະຍະເວລາ 3 ເດືອນ ຕາມທີ່ພຣະທັມວິນັຍບັນຍັຕໄວ້ ໂດຍບໍ່ໄປຄ້າງແຮມທີ່ບ່ອນອື່ນ ຫລື ທີຮຽກຕິດປາກກັນໂດຍທົ່ວໄປວ່າ “ຈຳພັນສາ” ນັ້ນເອງ. ປະວັຕວັນເຂົ້າພັນສາ “ເຂົ້າພັນສາ” ແປວ່າ “ພັກຝົນ” ຫມາຍເຖິງ ພຣະພິກຂຸສົງຄ໌ຕ້ອງຢູ່ປະຈຳ ໃນວັດໃດວັດຫນຶ່ງຣະຫວ່າງລະດູຝົນ ໂດຍເຫຕທີ່ພຣະພິກຂຸໃນສມັຍພຸດທະກາລ ມີຫນ້າທີ່ຈະຕ້ອງຈາຣິກໂປດສັຕວ໌ ແລະເຜີຍແຜ່ພຣະທັມຄຳສັ່ງສອນແກ່ປະຊາຊົນໄປໃນທີ່ຕ່າງໆ ບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງມີທີບ່ອນຢູ່ປະຈຳ ແມ່ນໃນລະດູຝົນ ຊາວບ້ານຈຶ່ງຕຳຫນິວ່າໄປຢຽບເຂົ້າກ້າແລະພືດພັນອື່ນໆ ຈົນເສຍຫາຍ ພຣະພຸດທະເຈົ້າຈຶ່ງຊົງວາງຣະບຽບກາຣຈຳພັນສາໃຫ້ພຣະພິກຂຸຢູ່ປະຈຳທີ່ບ່ອນເກົ່າຕລອດ 3 ເດືອນ ໃນຣະດູຝົນ ຄືເຣີ່ມຕັ້ງແຕ່ວັນແຮມ 1 ຄ່ຳ ເດືອນ 8 ຂອງທຸກປີ ຮຽກວ່າ “ປຸຣິມພັນສາ” ຖ້າປີໃດມີເດືອນ 8 ສອງຄັ້ງ(ສອງຫົນ) ກໍ່ເລື່ອນມາເປັນວັນແຮມ 1 ຄ່ຳ ເດືອນແປດຫລັງ…
ບຸນພຣະເວສ ຄືບຸນຟັງເທສນ໌ ລຳພຣະເວສຫລືຟັງເທສມະຫາຊາດ ຄືຊາຕໃຫຍ່ ໝາຍເຖິງຊາຕ ທີ່ໃກ້ເຂົ້າມາ ຈະໄດ້ເປັນ ພຣະ ພຸທທະເຈົ້າ ໃນລຳມະຫາຊາຕ ປະກອບດ້ວຍຄາຖາ ໑໐໐໐ ພຣະຄາຖາ ເປັນເຣື່ອງ ຍືດ ຍາວ ຟັງແລ້ວມວ່ນຊື່ນ ໃນທ້ອງເຣື່ອງ ມີຂໍ້ວັດ ປະຕິບັດຫລາຍຢ່າງ ທັງທີ່ເປັນສ່ວນເລິກ ແລະ ຕື້ນ ຟັງແລ້ວ ໃຫ້ເກີດສັດທາ ຄວາມເຫລື້ອມໃສ ບຸນພຣະເວສຫລື ບຸນ ມະຫາຊາຕ ນິຍົມກັນເຮັດໃຫ້ຍາມເດືອນສີ່ ຈະເປັນ ຂ້າງຂື້ນຫລືຂ້າງແຮມກໍໄດ້. ສະນັ້ນ, ບຸນນີ້ຈິ່ງເອີ້ນກັນອີກຢ່າງນຶ່ງວ່າບຸນເດືອນ ສີ່ ກໍຄືບຸນ ພຣະເວສນັ້ນເອງ ກາຣ ເອົາບຸນພຣະເວສນັ້ນ ຊາວພຸດລາວ ເຮົາໄດ້ທຳກັນມາເຫິງນານ ຈົນເປັນປະເພນີແລ້ວ ການຟັງ ນັ້ນ ຈະຮູ້ ເຣື່ອງ ຫລືບໍ່ຮູ້ເຣື່ອງຖືວ່າໄດ້ບຸນໂລດ ທັງພຣະຜູ້ເທສນ໌ ກໍຕາມມີຕາມໄດ້ ລາງເທື່ອບໍ່ໄດ້ຂໍ້ໄດ້ຄວາມ ທັງນີ້ເພາະ ບໍ່ໄດ້ຝຶກ ແອບໃຫ້ ຂື້ນໃຈ ບໍ່ໜຳບ້ານນອກລາງບ້ານ…
ເດີມທີຄວາມເປັນມາຂອງງານກະຖິນມີເຣື່ອງເລົ່າວ່າ ໃນຄັ້ງພຸທກາລມີພິກຂຸຊາວເມືອງປາຖາ 30ອົງຄ໌ ຊຶ່ງເປັນຜູ້ຖື ການຢູ່ປ່າ ການທ່ຽວບິນທະບາດ ນົ່ງຫົ່ມຜ້າບັງສະກຸນ(ຜ້າເກັບຕົກຈາກ ທີ່ຕ່າງໆ ມາປະຕິດປະຕໍ່ ເຮັດເປັນຈີວອນ) ຫລືໃຊ້ ຜ້າ 3ຜືນ (ຜ້າຈີວອນ ສັງຄາຕິ ແລະຜ້າສະບົງ ບໍ່ເກີນກວ່ານັ້ນ) ເດີນທາງ ໄປເຂົ້າເຝົ້າ ພຣະ ພຸດທະເຈົ້າ ແຕ່ເນື່ອງດ້ວຍຫົນທາງໄກ ໄປບໍ່ທັນ ວັນເຂົ້າພັນສາມາເຖິງກ່ອນ ໂດຍເຫລືອລະຍະທາງອີກ 6 ໂຍດ (ປະມານ 96km) ຈິ່ງເຖິງພຣະນະຄອນສາວັດຖີ ຈຶ່ງຈຳໃຈ ຈຳພັນສາ ທີ່ເມືອງສາເກດ ຕລອດລະຍະ 3 ເດືອນ ມີຄວາມລະນຶກ ເຖິງສົມເດັດພຣະບໍຣົມມະສາສດາຢູ່ ສເມີ. ເມື່ອອອກພັນສາແລ້ວ ຈິ່ງພາກັນເດີນທາງມາເຝົ້າ ພຣະພຸທທະເຈົ້າທີ່ ວັດເຊຕະວັນມະຫາວິຫາຣ ພຣະນະຄອນສາວັດຖີ ໃນຂະນະທີ່ຜ້າຈີວອນຍັງປຽກ ຊູ່ມດ້ວຍນ້ຳຝົນຢູ່ ຄືຕ້ອງເດີນທາງລຸຍນ້ຳ ລຸຍຕົມ ເພາະ ລະຍະທາງທີ່ເດີນທາງ ໄປນັ້ນ ຝົນຍັງຕົກຫນັກຢູ່ ພິກຂຸເຫລົ່ານັ້ນໄດ້ຮັບ ຄວາມລຳບາກ ເນື່ອງດ້ວຍຜ້າ…
ຊາຍ ຫລື ຍິງ ຕ້ອງການຢາກຮູ້ວ່າ ໃນໄລຍະປີໃດດວງຊະຕາປີທີ່ຕົກນັ້ນ ຈະດີ ຫລື ຮ້າຍ ໃຫ້ຖືຫລັກທຳນາຍຕາມໄລຍະຊວ່ງປີທີ່ຕົກນັ້ນ ຖ້າເປັນຊາຍ ໃຫ້ນັບເລີ່ມຕົ້ນອາຍຸຈາກເຈດີ ໂດຍເຈດີຄືປີທີ 1 ວຽນໄປທາງຂວາມື (ສວນກັບເຂັ້ມໂມງ) ຈົນໃຫ້ຄົບອາຍຸປະຈຸບັນ ແລະ ຖ້າເປັນຜູ້ຍິງ ໃຫ້ນັບເລີ່ມຕົ້ນອາຍຸຈາກເຈດີ ໂດຍເຈດີ ຄືປີທີ່ 1 ວຽນໄປທາງຊ້າຍມື (ຕາມເຂັ້ມໂມງ) ຈົນຄົບອາຍຸປະຈຸບັນ, ຈາກນັ້ນກໍ່ເບີ່ງຕາມຄວາມໝາຍຂອງປີທີ່ຕົກຢູ່ໃນປະຈຸບັນນັ້ນດັ່ງນີ້: 1. ຖ້າຕົກທີ່ “ເຈດີ ” ທາຍວ່າ ປີນັ້ນຈະຢູ່ເຢັນເປັນສຸກ ຈະມີຄວາມສຸກກາຍສຸກໃຈ ຈະໄດ້ທຳບຸນກຸສົນໃນສາສະນາ ປາດຖະໜາສິ່ງໃດ ຍອມໄດ້ສົມໃຈນຶກແລ. 2. ຖ້າຕົກທີ່ “ ຊັດເງິນ ” ທາຍວ່າ ປີນ້ັ້ນຈະມີລາບຜົນເງິນທອງ ໃຊ້ພໍສະບາຍ ບໍ່ເດືອດຮ້ອຍພາຍໃນຄອບຄົວ ໄປທາງທິດໃດ ຈະມີຄົນອຸປະຖຳຄ້ຳຊູພໍປະມານແລ. 3. ຖ້າຕົກທີ່ “ ຄໍຂາດ ” ທາຍວ່າ ປີນັ້ນ ຈະປະສົບຄວາມຮ້ອນອົກຮ້ອນໃຈ ຈະມີຄະດີຄວາມເຖິງໂຮງເຖິງສານ ທຳໃຫ້ຕ້ອງເສັຍເງິນທອງຂອງຮັກ ບໍ່ມີເວລາປະກອບອາຊີບ…
